Wat is glas eigenlijk, zegt Piet Augustijn halverwege zijn lezing over hedendaagse glaskunst in het Cultuurhuis Woudenberg 7 maart.
Een mengsel van 60% zand, 20% soda en 20% kalk. Dit mengsel wordt bij 1300 tot 1500 graden Celsius vloeibaar glas.
Grootschalige glasindustrie
Tot zo’n 60 jaar geleden was glas maken voornamelijk een industriële aangelegenheid met een grootschalige productie van drinkglazen, flessen en potten. Aan deze productie komt geen glasblazer te pas: het hele proces is geautomatiseerd. Glasblazers vormen wel de kern van het proces in kleinschalige producties: zij blazen het werk dat door vormgevers wordt bedacht. Het duurt zeker 15 jaar om een volwaardig (meester)glasblazer te worden.
Bernhard Heesen, Encyclopedische Gewrochten
Kleinschalige productie
Begin jaren zestig kwamen, dankzij kleinere glasovens de glaskunstenaars naar voren. Door de fabricage van kleinere ovens waren ze niet meer afhankelijk van fabrieken en konden ze hun eigen ontwerpen (laten) uitvoeren. De glasblazer bleef daarin de spil. Aanvankelijk mondjesmaat maar de laatste 40 jaar belangrijk voor het ontstaan van glaskunst. Glas wordt gezien als materiaal voor de kunstenaar, niet meer in de eerste plaats als gebruiksvoorwerp. De kunstenaar of vormgever overlegt met de glasblazer, de ambachtsman of -vrouw en gezamenlijk komen ze tot een eindproduct. Veelal gebeurt die samenwerking in een team, omdat een glasobject vaak wordt samengesteld uit meerdere delen en ieder deel door een glasmaker aan de hoofdvorm wordt vastgesmolten.
Na de klus gaat het object de koeloven in, waar het langzaam afkoelt tot kamertemperatuur, omdat te sterke temperatuurdaling glasbreuk oplevert.
Vele voorbeelden
Piet lardeert zijn verhaal met tientallen voorbeelden via zijn powerpoint. Hij wijst op de verschillende technieken. Naast glasblazen kan je glas bewerken voor de brander (flameworking) wat meer verfijning oplevert dan glasblazen. Je kunt dan ook onderdelen aan elkaar bevestigen door ze in warme toestand aan elkaar te smelten. Ook kan je glas gieten in een mal wat heel massieve resultaten oplevert. Glas combineren met hout, staal, brons of andere materialen.
Krista Israel, Good Hair Is 90 Of The Perfect Selfie
De ongeveer 20 toehoorders in het Cultuurhuis Woudenberg kregen veel informatie over glaskunst en de fabricage daarvan. Uiteraard wees Piet ook op Krista Israel, glaskunstenaar uit Woudenberg. Zij maakt van heel kleine stukjes borosolicaatglas kunstwerken.
Nationaal Glasmuseum
Piet wees nadrukkelijk op het Nationaal Glasmuseum in Leerdam. Daar valt veel te bewonderen, te verbazen en te zien. Aan het museum is De Glasblazerij verbonden, in het centrum van Leerdam. Daar is het glasblazen live te zien. Er werken daar wekelijks zo’n 6 tot 8 glasblazers.
Marjan Smit, Object in rood 2022
Living The Glass Age
In het Eemklooster te Amersfoort is van 22 maart toto en met 14 april een glastentoonselling te verwonderen. Zie www.livingtheglassage.com. Laat je verrassen.